Vendi i shqiponjave
Shkruan: Anna Howis
Shqipëruar Haxhi Dulla -Varshave
Dashuria ime ndaj Shqipërisë ka filluar diku para një viti, kur për herë të parë kisha të bëja me këtë vend.
Për historinë e këtij vendi, kam lexuar mjaft, por sot nuk do të shkruaj për këtë.
Kam dëshirë të shprehë opinionin tim, si dhe përshtypjet personale të cilat tani më një kohë të gjatë qëndrojnë në kokën time.
Kur jam duke shkruar këtë, në dhomën time të vogël, në njërin nga qytetët e mëdha në Poloni, jehon zëri i kabas me violinë dhe instrumenteve tjera, të cilët bëjnë një kompozim të plotë të muzikës së bukurë shqiptare. Në raftin tim gjenden tre libra – udhërrëfyes të Shqipërisë, ndërsa në tavolinën pranë qëndron një punim dore nga druri dhuratë nga miqtë e mi shqiptar. Në murin përballë të dhomës është i vendosur një flamur ngjyrë gjaku e në mes të tij shqiponja e zezë dykrenare , simbol i gjithëshqiptarëve, pa përcaktim fetar.
Ky flamur, çdo mëngjez më zgjon nga gjumi, me buzëqeshje, duke më dëshiruar ditë të mbarë.
Duke shikuar flamurin, njëherësh shoh edhe gjëra të tjera që lidhen me Shqipërinë, të cilat kanë vlera të çmuara për mua. Nuk është fjala për monedhën shqiptare – lekun, por gjëra të tjera të shumta. Shoh Shqipërinë e cila çdo ditë ndikon pozitivisht në jetën time e posaqërisht ky ndikim është nga keta njerëz të buzëqeshur, të cilët me optimizmin e tyre të pa kufi, u japin kurajo edhe qytetarëve të Europës. Sepse po të duash atdheun, do edhe njerëzit e tjerë pa dallim nga cila pjesë e botës ata vijnë.
Shqiptarët kudo që janë, në pjesë të ndryshme të rruzullit tokësor, krijojnë një atmosferë të ngrohtë miqësore, me respekt, sinqeritet dhe konsideratë.
Është vështirë të përshkruhet kjo atmosferë.
– Kur për herë të parë në jetën time u paraqit Shqipëria, e saktësisht qytetarët e saj, kisha një pasiguri.
Një vend i largët, për mua dhe për bashkëatdhetarët e mi Polak, i panjohur apo në mënyrë jo objektive i vlerësuar nga të tjerët. Ky ishte edhe qëllimi im, që të mësoja më tepër për këtë vend të lasht buzë detit Adriatik, vendit të shqiponjave…
Jam e bindur se çdokund në botë ka stereotipe dhe se është vështirë të luftohen ato. Mendimi im i parë kur lexoja për këtë vend në mediat e huaja, ishte bindja, se jeta e qytetarit normal është e rrezikuar, se atje ka shumë krime, gjithëkund prezenca e mafias etj. …
Ky dyshimi i tillë i parë shpejt u zhduk nga koka ime. Tani kur mendojë për këtë, më vjen turp, se si kam lejua vetes t’i besoj shkrimeve të tilla. Pse mjetet e informimit publik bëjnë vlerësime jo objektive, pse mundohen të përqajnë njerzit me ideologjitë e tyre të vjetruara!?
Edhe për bashkëatdhetarët e mi polak lexoj shpesh në mediat e huaja stereotipe të ndryshme.
Kryesisht janë ato në kundërshtim me realitetin, por nëse në keto kohra të vështira, njerëzit, mundohen të bashkohen, të integrohen, duke shkëmbyer përvojat e tyre të hidhura nga e kaluara duke u miqësuar mes vedi, mediat me mjete modeste , „bëjnë punë të madhe” por të kundërt me realitetin njerëzor.
– Mendimi i dytë i imi për Shqipërinë ishte se duke qenë vend me shumicë të besimit musliman do mungonte respekti i të drejtave të njeriut. Në këtë rast, ato të femrës e shumë mendime të tjera negative. Kisha mendime të ndryshme. Kam dëgjuar po ashtu gjykime të ndryshme për këtë vend edhe nga familjarët, të afëmit dhe miqtë e mi polak.
Unë i kuptoj të gjitha, se kemi frikë nga kulturat e tjera, traditat, doket e zakonet, por shtrohet pyetja se a duhet të mbyllemi kundrejt kulturave të tjera ?
Me kohë fillova të angazhohem me të madhe për të njohur nga afër kulturën shqiptare.
Shqipëria, e para së gjithash njerëzit e saj, më bënë që të dashuroj këtë vend të tyre. Fillova me vetëiniciativë të mësoj gjuhën, ndër më të lashtat në historinë e gjuhëve. Asnjëhere më parë nuk kisha pasur në dorë fjalor polonisht – shqip. Duhet të shtojë me këtë rast, se edhe më tutje , në libraritë polake ndihet mungesa e tyre. Bazë e njohjes së gjuhës shqipe ishin bisedat e gjata në orët e vona të natës, me miqtë e mi nga Shqipëria.
Gjuha e bukurë shqipe për mua ishte e panjohur, por profesioni i përditshëm që e ushtroj si logopede më ndihmoi shumë krahas përpjekjeve të sinqerta të miqve shqipfolës. Më kujtohen ato ditë, kur ballafaqohesha, me fjalët e para shqipe. Isha kureshtare të mësoja sa më shpejt të flisja në gjuhën e tyre. Njëherësh ata mësonin gjuhën polake. Interes i perbashket.
Duke njohur më afër Shqiptarët, mendoja shpesh, se pse ne Polakët, jemi aq të ngutshëm, pse na mungon durimi, dhe aftësia e një qëndrimi pozitiv ndaj shoqërise – ndaj jetës.
Fjalët që shpesh dëgjojë nga bashkëbiseduesit shqiptarë janë: se “Mos u brengos, ngadal ngadal ki durim, do të ia arrish qëllimit”, nga ata mësova mënyrën e shikimit të jetës së përditshme. “Avash avash do të bëhet mirë”…
Këto fjalë më japin kurajo dhe më motivojnë për punë.
Njerëzit më të cilët mbajë kontakt, më japin shpresën për një të ardhme më të mirë. Duke iu falenderuar atyre, shfaqet buzëqeshja e sinqertë. Atyre u jam mirënjohëse për këtë buzëqeshje. Edhe pse jemi larg nga njëri tjetri dhe jemi dëshmitarë të ndryshimeve të mëdha kulturore e gjuhësore – gjejmë gjuhë të përbashkët.
I falemnderohem atyre për mirëkuptim dhe durim, të cilën e kanë ndaj meje, kur me dhjetra herë më shpjegojnë parimet e gramatikës së gjuhës shqipe, ndërsa unë me vështirësi mundohem t’i kuptoj.
Të gjithëve bashkëatdhetarëve të mi Polak , i dëshirojë të kenë mirëkuptim dhe simpati ndaj popujve tjerë ashtu siq e kanë miqtë e mi nga Shqipëria e bukur.